Voorbeeld pagina

Interculturele praatwijzer

Het valt vaak niet mee om in gesprek te gaan over opvoeding en verzorging met ouders met een niet-westerse culturele achtergrond die het Nederlands onvoldoende beheersen. De Interculturele Praatwijzer is een map met praktische visuele- en meertalige hulpmiddelen voor jeugdzorgwerkers en andere professionals. In deze set is ook extra aandacht voor opvoedingsproblemen van kinderen met een beperking. 
 
De praktische tools zijn meertalig (Frans, Engels, Arabisch en Turks)en kunnen direct ingezet worden ter ondersteuning van het gesprek met anderstalige ouders.
 
Voor wie
Consulenten, gezinsbegeleiders, hulp- zorgverleners, huisartsen, gezinsvoogden e.a., die ouders en kinderen/jongeren ondersteunen wanneer er zorgen zijn over de gezondheid, opvoeding, ontwikkeling of gedrag van het kind.
 
Waarom
Voor mensen die de Nederlandse taal niet goed beheersen, is visuele ondersteuning nuttig om te kunnen begrijpen wat wordt bedoeld én om te kunnen participeren. Uit onderzoek en ervaring weten we dat dit goed werkt. Dit geldt des te meer wanneer bij de jeugdige of ouders sprake is van een (licht) verstandelijke beperking.
 
De Interculturele Praatwijzer is ontwikkeld  door Spelpartners https://www.spelpartnershop.nl/winkel/expertisecentrum-wsg/interculturele-praatwijzer-2/

Autigym

Autigym betekent: speciale gymlessen voor die leerlingen met autisme die in de gewone gymles onvoldoende tot beweging kunnen komen.
De methodiek Autigym bestaat uit twee delen nl. een praktische werkmap met een korte theoretische inleiding. Er staan ongeveer 90 verschillende oefeningen in. Deze zijn onderverdeeld in 10 motorische activiteiten zoals werken met de bal, klauteren, zwaaien enz… De oefeningen zijn gevisualiseerd door pictogram-achtige tekeningen. Op de achterkant van de tekening staat de oefening in een duidelijke korte zin weergegeven.  Naast de map bestaat er een ondersteunende video die een helder zicht geeft op de methodiek in zijn geheel.

Het is belangrijk dat de toestellen klaarstaan voordat de leerlingen binnenkomen. Nog rondlopen en sjouwen met materiaal geeft direct al veel onrust die je vaak niet meer kan wegnemen.

Duid de individuele plaatsen aan  met een vaste kleur, foto of tekening zodat  leerlingen, direct nadat ze de zaal binnenkomen, kunnen gaan zitten. Deze plek (bank, lijn op de grond, mat) is de start-, wacht- en eindplaats van de les.

Stel het materiaal zo op dat er voor iedere leering een oefenplaats is. Iedere leerling werkt, zeker in het begin, individueel. Na enige tijd van intraining kun je voor enkele leerlingen momenten aanbrengen waarop leerlingen samen op een plaats aan het werk zijn en waarbij het ‘samenwerken’ begint met heel eenvoudige oefeningen zoals bv het wachten op een beurt, een bal overrollen enz..

Na binnenkomst gaan de leerlingen op de wachtplaats zitten. Direct wordt de time-timer in werking gezet. De leerlingen ervaren dit als heel duidelijk: “Als het rood weg is, is de tijd op.Je stopt dan, ook als je nog niet helemaal klaar bent. ‘

Alle oefeningen staan opgesteld in de ruimte. Bij elke oefening hangt een grote pictografische tekening van de oefening.

Iedere leerling heeft een persoonlijk takenbord, met daarop dezelfde pictografische tekeningen in het klein. Dit takenbord geeft de volgorde aan waarin deze leerling de oefeningen moet afwerken.

Als de naam van de leerling genoemd wordt, pakt deze leerling het bovenste kaartje van zijn takenbord en gaat op ‘zoek’ naar de grote afbeelding die gelijk is aan zijn kaartje. Behalve aan de tekening is de plaat ook herkenbaar aan de kleur want iedere motorische activiteit heeft zijn eigen kleur.

Het kleine kaartje wordt in het bakje onder de grote afbeelding gelegd: de leerling heeft ingecheckt en kan beginnen met oefenen.

Iedere oefening heeft een duidelijk, steeds terugkerend, begin- en eindpunt. De weg die gegaan moet worden, wordt aangegeven door middel van bv. voeten. Het aantal herhalingen dat gedaan moet worden, wordt aangegeven door middel van materiaal.

Voor het bestellen van de methode kan u bellen naar 072-5409561 of mailen: m.ronde@de-alk.nl

Ziezo visualisatie rond verzorging

De boekjes “Ziezo l en 2” zijn oefenbladen waarop de dagelijkse vaardigheden zoals handen wassen, tanden poetsen, haren kammen, mondverzorging en toilet hygiëne staan afgebeeld. “Zie Zo” is bedoeld voor bewoners van gezinsvervangende tehuizen en dagverblijven, maar het wordt ook gebruikt voor ouderen.

Meer info www.edu-desk.nl

Pictogenda in een nieuw jasje

Door het gebruik van pictogramstickers kan iemand, die moeite heeft met het overzien van gebeurtenissen in de tijd, afspraken of gebeurtenissen vastleggen in de weekagenda of op een maandkalender van Pictogenda. Op die manier kan men rustig voor zichzelf, of samen met de familie of begeleiding, de planning bekijken en zelfstandig vastleggen. Via dit systeem wordt duidelijkheid gecreëerd in week-, maand- of jaarplanning en door het overzicht vergroten het gevoel van invloed en rust, het tijdbesef en de zelfredzaamheid. Gesprekken over het dagelijkse leven worden visueel ondersteund wat begrijpen, vertellen en onthouden vergemakkelijkt.

Gebeurtenissen die in de Pictogenda-producten opgenomen kunnen worden middels de set van 1535 bijgeleverde pictogramstickers zijn: feestdagen, activiteiten, werktaken, schoolvakken, vrijetijdsbesteding, gezondheid en verzorging, gebeurtenissen enz. (bijvoorbeeld verjaardagen, uitstappen, tandartsbezoek, groepsgesprek). De set bevat tevens een vel met emoticon-stickers, waarmee bijv. de dag geëvalueerd kan worden en een vel met complimentenstickers, waarmee activiteiten hun passende waardering krijgen.

Deze agenda en kalender zijn oorspronkelijk gemaakt voor het kind of de volwassene met een verstandelijke beperking maar eveneens bruikbaar bij doven en slechthorenden, bij mensen met een autismespectrumstoornis, een spraaktaalstoornis, ADHD en bij ouderen met geheugenproblematiek en een afnemend tijdsbesef. Ze geven ook  tijdoverzicht aan hele jonge kinderen. De Pictogenda wordt dikwijls individueel toegepast en reist dagelijks met de gebruiker mee, de kalender hangt aan de muur bij  het gezin, in klassen of groepen.

De Pictogenda, Kalender én bijbehorende website www.pictogenda.nl steken in een nieuw jasje waardoor Pictogenda meer is dan de papieren versies. In de Pictogenda-producten hebben de dagen, dagdelen, maanden, seizoenen en feestdagen allen hun eigen symbool of kleur.

De weekagenda zelf bestaat uit een gemoderniseerde ringmap met voorop een insteekhoesje om je naamkaart of pasfoto in te doen. Tabbladen, leeslint en afscheurhoekjes geven hulp in het overzicht houden. Nieuw is ook de aparte handleiding voor begeleiders aan de binnenzijde van de ringmap. Je kan gebruik maken van plastic insteekhoezen om alle zaken die je in je Pictogenda wilt bewaren overzichtelijk en netjes toe te voegen.

Op de website in de Pictogenda club kun je heel veel materiaal gratis downloaden en vind je bijvoorbeeld ook een sjabloon voor een persoonlijk te maken communicatie- en levensboek. Ook vind je er een aantal videofragmenten met niet alleen handige tips rond het gebruik van de agenda of kalender maar ook getuigenissen van hoe de producten een dagelijks hulpmiddel voor de gebruikers zijn. Daarnaast is er ook nog www.pictoselector.eu waar alle pictogrammen terug te vinden zijn. Deze kunnen via https://www.pictoselector.eu/nl/) thuis afgedrukt worden op bestelbare blanco stickervellen. De oude pictogrammen blijven ook beschikbaar op die website.

Een pratend foto album of een pratende planstrook

Het pratende fotoalbum en een pratende planstrook zijn zeker aanraders.

Met de pratende planstrook kan je een boodschap van maximaal 10 seconden inspreken en is er ruimte voor zes activiteiten. Indien dit niet volstaat om je dagplanning op te maken, kan je uiteraard gebruik maken van meerdere stroken. Ik gebruik bijvoorbeeld een strook voor de voormiddag en eentje voor de namiddag. De vakjes zijn groot genoeg en de knoppen reageren op heel licht indrukken zodat het ook bruikbaar is voor personen met een motorische beperking.

De pratende pictowand , ook wel Interactive Wall of Sprekende Muur genoemd, heeft plaats voor 30 kaartjes met bijbehorende spraak van elk 30 seconden. Voor elke activiteit is een klein zakje voorzien waarin je een pictogram of een foto kan steken. Door op de knop onder ieder zakje te drukken, kan je de bijhorende boodschap afspelen. Het product is eerder fragiel en de drukknoppen zijn voor mij voor te klein.

Meer producten en info vind je op de website www.eelkeverschuur.nl

“Watwijzer” voor de vrije tijd

Een uitgave die helaas niet meer te koop aangeboden wordt maar mogelijks wel kan inspireren is De Wat Wijzer.

Kinderen (volwassenen) met autisme hebben dikwijls moeite met het invullen van hun vrije tijd en dat veroorzaakt soms spanningen. Dit komt vooral omdat ze moeite hebben met het kiezen. De Wat wijzer is hiervoor een uitstekend hulpmiddel. De bijgeleverde picto’s zijn speciaal voor kinderen met autisme ontwikkeld, maar zijn uiteraard ook bruikbaar voor andere cliënten.

De “Wat wijzer” is een speciaal ingebonden A4-boek, dat een vaste denk-stra-tegie aanreikt om een activiteit te kunnen kiezen. Doordat steeds dezelfde denk-stappen herhaald worden, maakt men zich deze denkstrategie uiteindelijk eigen en leert men zelfstandig activiteiten te kiezen om zijn vrije tijd mee in te vullen. De “Wat wijzer” kan gebruikt worden op alle vrije momenten van de dag wanneer er geen afgesproken, vaste taak of activiteit gepland is. De te kiezen activiteit kan van 5 minuten tot een halve of hele dag duren. Op voorhand of ter plekke kun je door dit visualisaties-teem structuur aanbieden.

De keuze wordt opgebouwd: binnen of buiten en dan pas alleen of samen spelen . Het niet gekozen deel klapt naar achteren (uit zicht) . Men kan per activiteit kiezen voor een picto met of zonder klok. De picto’s van de verschillende activiteiten worden in die bepaalde volgorde in het boek geschoven.

Tijdens mijn vormingen kan ik de oorspronkelijke versie nog tonen. Aangezien hij niet meer verkrijgbaar is, hebben we een eigen versie gemaakt met Sclera pictogrammen. 

Ik mis je zo

Foto en pictogrammenset: ‘Ik mis je zo’ is een uitgave die niet langer verkrijgbaar is. Jammer want was een zeer goed communicatiehulpmiddel om rouw en verdriet bespreekbaar te stellen ahv. foto’s en aquareltekeningen.

Mensen met een verstandelijke beperking maar ook kinderen, ouderen met dementie enz. ervaren verdriet en voelen zich eenzaam wanneer ze iemand verliezen door de dood. Zij hebben het extra moeilijk om dat wat ze voelen te begrijpen en betekenis te geven.

Visualisaties kunnen helpen om over omgaan met de dood te praten of om het verlies te verwerken. ‘Ik mis je zo’ bood hier een oplossing voor  en bestond uit een handboek voor de begeleider en zeer concrete gedetailleerde foto’s en aquareltekeningen (voor wie de foto’s te confronterend waren) .

Helaas is dit product niet meer verkrijgbaar dus ik kan het enkel tonen tijdens mijn vormingen.  Een alternatief is de extra pagina ‘overlijden en rouw’ van de communicatiemap ‘meer dan 1000 woorden‘ op de website van Sclera.

Wie zelf visualisaties heeft rond rouwen en verlies, mag ze mij altijd doormailen.

Toolbox JR voor jongeren en justitie

Jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB jongeren) komen relatief vaak in aanraking met politie en justitie.  Het is voor professionals een hele uitdaging om deze groep op het juiste spoor te krijgen of te houden. De visuele hulpmiddelen uit de Toolbox JR zijn speciaal ontwikkeld om in dit soort situaties ondersteuning te bieden.

Met deze hulpmiddelen kunt u direct aan de slag: het zijn laagdrempelige visuele tools om het gesprek met  jongeren  met een licht verstandelijke beperking te ondersteunen. Hiermee helpt u de jongere om beter inzicht en  meer grip te krijgen op zijn of haar gedrag.

De Toolbox is vooral bedoel voor jongeren  met een licht verstandelijke beperking (LVB jongeren met een IQ tussen 70 en 85) die een delict hebben begaan maar is zeker ook bruikbaar voor jongeren in de jeugdzorg.

De toolbox kost 60 euro en bestaat uit:

  • Pictokaarten: Een uitgebreide set Pictogrammen met criminogene factoren en andere begrippen uit de strafrechtelijke keten, aangepast aan het niveau van jongeren met een LVB.
  • Delictenkaart met een aantal veel voorkomende delicten.
  • Fotoboekje Strafzitting
  • Plattegrond van de rechtbank
  • Moeilijke Woordenboekje Jeugdzorg
  • Thermometer: een beproefd hulpmiddel om bijvoorbeeld risico’s en gevoelens van agressie in beeld te brengen en bespreekbaar te maken.

Meer info  www.spelpartnershop.nl

Pictogrammenwoordenboek

Pictogrammenwoordenboek is ontwikkeld door het Stedelijk onderwijs Kortrijk om de communicatie tussen school en allochtone ouders te verbeteren. Ruim 160 Sclera pictogrammen zijn vertaald in 29 talen.  Op de website van Die Keure kan je meteen alle pictogrammen in een keer downloaden https://www.diekeure.be/nl-be/educatief/2432/het-pictogrammenwoordenboek

Bestaat ook in een variant die gratis aangeboden wordt maar wel met minder begrippen via Klasse. Stickers voor leraren en ouders zijn kant klaar gemaakt en kunnen gratis gedownload worden. Je ka het boekje downloaden op  https://www.klasse.be/wp/wp-content/uploads/2015/05/Pictogrammenwoordenboek.pdf

Fotostappers

Fotostappers zijn visuele stappenplannen met pictogrammen voor huishoudelijke handelingen voor het speciaal onderwijs en mensen met een (licht) verstandelijke beperking. De set bestaat uit tien handige boekjes waarin veel voorkomende huishoudelijke handelingen worden uitgelegd in eenvoudige stappenplannen met foto’s en Visitaal-pictogrammen. Fotostappers bevorderen de zelfstandigheid in wonen, werken en vrije tijd in de thuissituatie of in een voorziening.

In elk boekje wordt met behulp van foto’s en Visitaal-pictogrammen op heldere wijze een stappenplan getoond voor eenvoudige dagelijkse handelingen zoals ‘koffie zetten’, ‘Bed opmaken’ of ‘De afwasmachine bedienen’.

Bij elk boekje hoort ook een Stappenkaart waarop kan worden bijgehouden welke stappen al gedaan zijn en een Certificaat.

Onderwerpen zijn: tafels schoonmaken, tafel dekken, afwassen, afdrogen, bed opmaken, thee zetten, koffie zetten, wasmachine, wasdroger en strijken

De Fotostappers zijn een gezamenlijke uitgave van  VSO De Heldring, Spelpartners en Visitaal.

Meer info: www.spelpartnershop.nl