Dag inzicht

Niet alleen voor ouderen maar ook voor personen met  afasie, NAH . Personen die   moeite hebben met onthouden, hebben vaak geen duidelijk zicht op de activiteiten van de dag. Daarom ontwikkelde Stichting Doe Maar Zo! de daginzicht agenda. De daginzicht agenda is prikkelarm en te gebruiken met of zonder pictogramstickers.

Ook artsen, ergotherapeuten en ervaren zorgverleners hielpen bij de ontwikkeling van de daginzicht agenda. Iedere dag heeft een eigen kleur.  Meer info www.doemaarzo.nl

De dagkalender

Om het tijdsbesef te ondersteunen kan je beroep doen op klokken of een  agenda. Je kan afspraken en activiteiten noteren in een agenda op het geplande tijdstip en kan de agenda dienst doen als een soort ‘tweede stel hersenen’, omdat het gebruik van de agenda je toelaat op een geordende manier informatie op te slaan die te uitgebreid en te complex is om te onthouden.

De gebruiker moet nog wel in staat zijn om een korte boodschap te noteren en nog beschikken over tijdsbesef.

Om de agenda adequaat te gebruiken is het belangrijk dat je de agenda op een vaste centrale plaats legt en dat je ook alle afspraken erin noteert. Een nadeel daarentegen is dan weer dat het toch een zekere organisatievaardigheid vergt van de gebruiker, vaak vergeet men zaken erin te noteren of de agenda te raadplegen.

Deze agenda  heeft een duidelijke opsplitsing ochtend, middag en avond en voorziet per dagdeel ruimte voor max. 2 pictogrammen en 3 grote schrijflijnen. Er is voldoende ruimte om in een groter handschrift een boodschap te noteren en je kan eigen foto’s toevoegen.  Tegelijkertijd bestaat er een  grote afscheurkalender die in heel wat woonzorgcentrum terug te vinden is.  Meer info op  www.geheugenwinkeltilburg.nl waar je bovendien heel wat hulpmiddelen vindt voor personen met dementie.

Pictogrammen bij personen met dementie

Indien een bejaarde voordien nog nooit gebruik gemaakt heeft van pictogrammen,  lijkt het ons minder afgestemd, te stresserend en vaak confronterend voor een persoon om nog een pictogramsysteem te moeten aanleren. Het beklemtoont dat het belangrijk is dat je aansluit bij wat er al gebruikt wordt en door de persoon in kwestie herkend wordt.

Anderzijds geven organisaties die gebruik maken van pictogrammen aan dat bewoners de gebruikelijke en alledaagse picto’s zoals bijv. het symbool voor toilet of restaurant begrijpen.

Deze symbolen zijn gekend. Pictogrammen die men vroeger niet gebruikte en die eventueel later bedacht zijn voor een dagschema, om het menu voor te stellen of om het weer te aan te duiden , zijn in de dagelijkse situatie minder gekend en /of de context is anders dan gebruikers gewend zijn.

Ook zij geven aan dat foto’s soms beter lijken te werken dan picto’s bij sommige bewoners.

Ook Rommel beklemtoont dat moderne pictogrammen vaak geen effect hebben omdat ze niet begrepen worden .“Vaak hebben bejaarden of dementerende personen moeite om bv.een toilet te herkennen, laat staan dat ze een modern symbool herkennen dat het toilet geschematiseerd aangeeft. Dit kan opgelost worden door tekens de zoeken die de oudere wel begrijpt bv. een hartje boven de toiletdeur zoals vroeger dikwijls het geval was”. (Rommel, 1998)

Praktijkboek over oplossingsgericht werken en visualisaties bij mensen met een verstandelijke beperking

In mei 2017 werd dit boek herwerkt a.h.v. een uitgebreide bijlage  gevisualiseerde complimenten, een hoofdstuk rond Kid’s Skills en de 15 stappen van Kid’s Skills gevisualiseerd.  

Aangezien ik vanaf september 2021 samenwerk met Gompel&Svacina uitgevers wordt dit boek momenteel herwerkt  .  Houd dus zeker de releasedatum voor deze nieuwe uitgave in de gaten. 

Oplossingsgericht werken is zoveel meer dan een gespreksmodel of een verzameling technieken. Het gaat over een manier van omgaan met elkaar, in het leven staan en kwaliteit geven aan het eigen leven en dat van anderen.

Begeleiders focussen hoe langer hoe meer op het samen zoeken naar een oplossing en minder op de problemen waar de cliënt soms nog tegen aanloopt. De gesprekken met cliënten zijn anders, ze groeien en zetten stappen om verandering teweeg te brengen.

Dit praktijkboek inspireert en geeft handvatten om oplossingsgericht aan de slag te gaan. Het gebruik van visualisaties helpt hierbij. De voorbeelden in het boek kunnen op maat worden aangepast.

Het boek is gevisualiseerd met Sclera-pictogrammen en bevat een unieke code waarmee je alle bijlagen in kleur kan downloaden.

Het boek wordt ook als handboek gebruikt in opleidingen “oplossingsgericht werken” of ‘ krachtgericht werken”

Over de auteur(s):

Chris De Rijdt, bachelor in de orthopedagogiek, is praktijklector aan de Hogeschool Gent, Faculteit Mens en Welzijn. Ze werkte voordien als begeleidster/groepschef bij mensen met een verstandelijke beperking en kinderen met gedragsproblemen.

Bart Serrien is de bezieler en de ontwerper van de Sclera-pictogrammen. Sclera, met zetel in Zwijdrecht (B), biedt ondersteuning aan uiteenlopende doelgroepen door het ontwerpen van pictogrammen en vorming op maat rond het gebruik van pictogrammen.

Chris Van Dam is staflid van het Korzybski Instituut in Brugge en praktijklector aan de Hogeschool Gent. Hij is vooral actief als coach, supervisor en trainer.

Wie interesse heeft in een presentatie of een workshop “oplossingsgericht werken bij personen met een verstandelijke beperking” kan ons contacteren via chrisderijdt@gmail.com.

 

Ondersteunende communicatie bij personen met dementie

De tweede  herziene druk is niet langer verkrijgbaar bij Elsevier. Wilma Scheres en Chris De Rijdt zijn samen opnieuw in de pen gekropen en gaan ook voor dit boek in zee met Gompel en Svacina. Eind maart 2O22 mag je de nieuwe versie van ‘ Ondersteunde communicatie en dementie ‘ verwachten met extra aandacht voor o.a. agressie bij personen met dementie, het effect van intuïtie, instinct en intelect op de waarneming en het gedrag van personen met dementie en nog veel meer dus houd zeker de releasedatum voor deze nieuwe uitgave in de gaten.

Wie interesse heeft in een presentatie , een workshop “ondersteunend communiceren bij personen met dementie”  of een praatcafé kan ons contacteren via chrisderijdt@gmail.com

Dagritmekaarten Diddl

Ik krijg regelmatig via mail heel wat vragen van mensen die op zoek zijn naar leuke pictogrammen voor kinderen. Wie in de ban is van Diddl neemt best een kijkje op de website Diddldagritme In de praktijk blijkt dat er veel mee gewerkt wordt door kinderen en gezinnen die veel structuur nodig hebben. Dit kan bijvoorbeeld zijn thuis, op school of in zorginstellingen.

Een dranken- of boodschappenlijstje

Gelamineerde kaartjes waarop naast de foto  van de drank of boodschap een aantal lege vakjes staan… Een handig hulpmiddeltje voor “de ideale ober” die soms moeite heeft om zijn bestelling te onthouden of voor iemand die graag gaat winkelen maar de hoeveelheid niet kan memoriseren. Per drankje of boodschap zet men een kruisje met een Whitebord stift zodat het juiste getal voor de benodigdheden gevisualiseerd wordt.

 

Pictowatch

Wanneer mensen niet meer dan 1 prikkel tegelijkertijd kunnen verwerken, wordt het soms moeilijk om te herinneren waar je naartoe ging, wanneer onderweg iemand je aanspreekt. De pictowatch kan hier een oplossing voor zijn. . Ik maakte er eentje door het mechanisme te verwijderen uit een bestaand uurwerk en dit te vervangen door een metalen plaatje. Picto’s met een magneetje zorgen voor de overgangspicto.

Wil je er graag zelf eentje maken? Bekijk de video via www.sclera.tv